ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Nedir?
Yaşamımızı sürdürebilmemiz için temel ihtiyaçlarımızdan biri de gıdadır. Ancak sadece gıdaya sahip olmak yaşamımız için yeterli değildir. Aynı zamanda güvenli ve sağlıklı gıdaya sahip olmak da gerekmektedir.
İşte ortaya çıkmasının temelinde insanoğlunun bu ihtiyacının yattığı bir standartlar sistemi ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi’dir.
Bu sistem, Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO) tarafından oluşturulmuş ve 01 Eylül 2005 tarihinde yayınlanmıştır. Bu standart; gıda zincirinde yer alan kuruluşların, gıdanın tüketimi anında güvenli olmasını sağlaması ve gıda güvenliğine yönelik olan tehditleri kontrol altına alması için gerekli şartları kapsayan bir standarttır. Sağlıklı beslenme anlayışının giderek önem kazandığı son zamanlarda,ISO 22000 Standardı daha da önemli hale gelmektedir.
Gıda üreticilerine ek olarak; perakendeciler, gıda servis operatörleri, hazır yemek firmaları, toptancılar, oteller, restoranlar kısaca gıda zincirine doğrudan veya dolaylı biçimde dahil olan tüm kuruluşlar bu sistemi uygulayabilir.
Bu sistemin faydaları;
• Tüketicilerin gıda güvenliğine yönelik taleplerinin karşılanması,
• Çalışanların hijyen ve gıda güvenliği konusunda bilinçlenmesi,
• Gıda zehirlenmeleri risklerinin asgari düzeye indirilmesi,
• Rekabetin güçlenmesi,
• Maliyetlerin azalması,
• Potansiyel tehlikelere karşı hazırlıklı olunması,
• Resmi denetimlere karşı hazırlıklı olunması ve bu denetimlerin sıkıntısız atlatılması, olarak açıklanabilir.
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Danışmanlık Hizmeti ISO 22000 Belgesi almak için yetkili kuruluşlara başvurulabilir. Ancak bu yetkili kuruluşlara başvurmadan önce bir danışmanlık firmasından ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi ile ilgili bilgi alınabilir.
Ayrıca aynı firmadan, bu belgeyi almaya yönelik yapılacak olan hazırlıklara ilişkin bilgi ve yardım da alınabilir.
Bu işlemlerin tümü ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Danışmanlık Hizmeti olarak tanımlanabilir.
Bu belgeyi almak isteyen bir firma yetkili kuruluşlara başvurarak onlardan destek alırsa hazırlıklarını daha hızlı, kolay ve uzmanca yapabilir. Bu sayede yapılacak olan denetimlerden başarıyla geçme ihtimalini yükseltir.
Ayrıca herhangi bir denetimden başarıyla geçilememesi ve bir daha ki denetim için tekrar başvuru yapma veya randevu alma gibi işlemlerin tekrarlanmaması ve vakit kaybının yaşanmaması için uzman bir firmaya danışmak faydalıdır.
Yapılacak olan ilk denetimlerden geçmek ve bir dahaki denetim için beklememek ve tekrar hazırlık yapmamak firmalar için önemli bir iş yükü ve vakit kazancıdır. ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi İle İlgili Eğitimler ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi‘nin daha doğru ve bilinçli bir şekilde uygulanabilmesi için bu konuda eğitim alınmalıdır.
Özellikle firmalarda bu sistemin uygulanmasını sağlayan, bu konuda denetimler ve kontroller yapan kişiler bu sistem hakkında gerekli eğitimleri alırlarsa daha bilinçli ve doğru hareket edebilirler. Ülkemizde özel firmalar tarafından
ISO 22000 ile alakalı olarak;
ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Temel Eğitimi, ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi Uygulama Eğitimi ve benzeri eğitimler verilmektedir. Ayrıca Türk Standartları Enstitüsü (TSE) tarafından da bu konu ile alakalı eğitim verilmektedir. Bu eğitimlerin ücreti eğitim veren kuruluşa, eğitimin süresine ve benzeri etmenlere bağlı olarak değişmektedir.
ISO 22000 Standardı Yayınlanmadan Önce Kullanılan Benzer Bir Sistem Var Mıdır? ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi oluşturulmadan önce oluşturulan ve kullanılan bir sistem HACCP Sistemi’dir. HACCP, Hazard Analysis and Critical Control Points ifadesindeki kelimelerin baş harflerinden oluşturulmuş bir kısaltmadır
Dilimize; Tehlike Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları ya da Risk Analizi ve Kritik Kontrol Noktaları olarak çevrilebilir. Açılımından da anlaşılacağı üzere HACCP; güvenilir ürünlerin tüketiciye sunulması amacıyla, düzgün işleyen bir sistemin oluşturulması ve korunması temeline dayalı bir gıda güvenliği kavramı/standardıdır.
Diğer bir ifadeyle; yiyecek ve içeceklerin üretildiği tesislerde, hijyen ve sağlıklı hale getirme (sanitasyon) koşullarının korunması için, yapılması gerekenleri standartlaştıran veya standartlarla belirleyen bir standartlar/standardizasyon sistemidir. Gıda güvenliğinin tam ve uzun süreli olarak sağlanabilmesi için gıdanın üretiminde ve elde edilmesinde kullanılan ürünler kaliteli olmalı ve dolayısıyla gıda kaliteli olmalıdır.
HACCP Sistemi, özünde bir gıda güvenliği sistemi olarak görülse de aslında bir kalite güvence sistemi olarak da değerlendirilebilir.
HACCP Sistemi’nden sonra, 2005 yılı Eylül ayında; Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO) tarafından yayınlanan ISO 22000 Gıda Güvenliği Yönetim Sistemi, gıda zinciri boyunca her aşamada gıda güvenliğini sağlamaya yönelik standartları kapsayan bir sistemdir.
Yani bu sistem HACCP prensiplerini de kapsamaktadır. HACCP Sistemi, gıda ile ilgili olarak sadece üretim aşamasını esas almaktadır. Bu yüzden bu standardın ISO 22000 standardının ortaya çıkmasıyla geçerliliğini kaybettiği söylenebilir. HACCP Belgesi’ne sahip olan bazı kuruluşlar ISO 22000 Belgesi almış ve bu sistemi uygulamaya başlamıştır.